Thiếu cơ chế cho nhiên liệu sạch

Để giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường, ô nhiễm không khí do khí thải từ phương tiện quá hạn, và đang dần chuyển đổi sang sử dụng nhiên liệu sạch như LPG (khí hóa lỏng) và CNG (khí nén tự nhiên) với những lợi ích và ưu thế vượt trội so với những nhiên liệu cũ như than đá, xăng dầu. Tuy nhiên, ở Việt Nam, đây là một ứng dụng hết sức mới mẻ và tiềm năng. 
Phóng viên Vietnamnet đã có buổi trò chuyện với ông Trần Việt Tuấn, Phó Chủ tịch Hiệp hội Gas Việt Nam xung quanh vấn đề này. 
Ông Trần Việt Tuấn cho biết, đối với các nước đang phát triển, ô nhiễm môi trường đang là một trong các vấn đề bức xúc gây nhiều tranh cãi. Việc tìm ra nguồn nhiên liệu mới thay thế cho nhiên liệu truyền thống đang gây ô nhiễm có tính chất quyết định tới vấn đề cải thiện và làm sạch môi trường. Trong đó, LPG/CNG ứng dụng trong hệ thống cấp gas trung tâm và autogas được xem là giải pháp ưu việt nhất do tính phù hợp và có tác động tích cực tới môi trường. 
Theo LPG World, trong năm 2007, cả thế giới tiêu thụ 230 triệu tấn LPG. Lượng LPG dùng cho tiêu dùng dân dụng và giao thông vận tải đứng hàng đầu chiếm tổng số khoảng 55,4%. LPG/CNG ứng dụng trong cấp gas trung tâm và autogas nhiều nhất ở các nước như Ý, Thổ Nhĩ Kỳ, Ba Lan, Anh, Úc, Hàn Quốc, Trung Quốc, Thái Lan… 
Ở Việt Nam, gas trung tâm bắt đầu được biết đến và đi vào sử dụng từ năm 2003. Khu đô thị mới Trung Hoà, Nhân Chính - Hà Nội là khu đô thị đầu tiên của Việt Nam triển khai sử dụng công nghệ cấp gas trung tâm do Công ty Tân An Bình phối hợp với các chuyên gia Đức thiết kế, lắp đặt và vận hành. Khi triển khai, cty đã gặp rất nhiều khó khăn ban đầu, do người dân đã quen sử dụng gas bình nhỏ lẻ, nảy sinh tâm lý e ngại về sự thay đổi, mức độ an toàn, giá cả… 
Tuy nhiên, sau 6 năm sử dụng, hệ thống cấp gas trung tâm chưa để xảy ra bất cứ một sự cố nào. Sau khi khảo sát, tham khảo lấy ý kiến khách hàng, chúng tôi nhận được sự phản hồi rất tốt về sự tiện nghi, giá cả, mức độ an toàn cũng như chất lượng sử dụng. 
Điểm mạnh nhất là mức độ an toàn, với toàn bộ các trang thiết bị cũng như công nghệ mới nhất của CHLB Đức. Đặc biệt, với hệ thống cấp gas trung tâm, áp suất gas trong đường ống đưa vào tòa nhà rất nhỏ, chỉ bằng khoảng 1/150 - 1/200 so với áp suất gas bình, vì thế nên mức độ an toàn rất cao, khó xảy ra cháy nổ, hỏa hoạn… 
Đến nay, công nghệ cấp gas trung tâm đã được ứng dụng ở các khu đô thị Mỹ Đình, Vimeco, Lò Đúc, Hà Đông; một số chung cư cao tầng, khu đô thị mới tại TP. HCM… 
Về autogas, Petrolimex Gas bắt đầu nghiên cứu ứng dụng từ năm 1993, nhưng khi đó xăng dầu còn được CP hỗ trợ bù giá, nên autogas chưa được phổ biến rộng rãi vì không có sự chênh lệnh nhiều về giá cả. Nhưng gần đây, với nghị định mới cho phép các doanh nghiệp nhập khẩu và kinh doanh xăng dầu tại thị trường trong nước được phép điều chỉnh giá bán lẻ xăng dầu theo giá cả thị trường, mức độ chênh lệch về giá cả và hiệu quả sử dụng ngày càng rõ hơn. 
Theo đó, ô tô chạy gas tiết kiệm từ 20 - 30% so với chạy xăng dầu. Quan trọng hơn nữa, xe chạy gas giảm thiểu khí phát thải gây ô nhiễm môi trường so với xe chạy bằng xăng dầu. Hiện nay, cả nước có khoảng hơn 1.000 xe chạy bằng gas, chủ yếu là của những công ty vận tải thuộc các Tập đoàn Dầu khí Quốc gia. 
Tháng 12/2009, tại Hà Nội, dưới sự bảo trợ của Bộ Công thương, Bộ Khoa học Công nghệ, Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Xây dựng, Hiệp hội Gas Việt Nam sẽ tổ chức hội thảo chuyên đề về “Ứng dụng LPG/CNG trong Gas đô thị và Giao thông vận tải’’. 
Mục tiêu của hội thảo là tuyên truyền rộng rãi cho người dân, để tạo sự đồng thuận trong dân chúng trong việc sử dụng LPG/CNG ứng dụng trong autogas và gas trung tâm thay thế nhiên liệu xăng dầu truyền thống, trước hết là vì lợi ích kinh tế, môi trường và sự an toàn cho chính bản thân họ. 
Ví dụ khi người dân bước lên xe taxi có bình gas, đến 99% sẽ nảy sinh tâm lý e ngại, vì bình gas không khác gì một trái bom trong xe. Nhưng thực ra, về mức độ an toàn, giá thành, nhất là ưu thế bảo vệ môi trường thì lại vượt trội hơn nhiều so với sử dụng xăng dầu thông thường. 
Hiện tại, việc phát triển ứng dụng autogas và gas trung tâm tại Việt Nam rất khó khăn mặc dù đây là một thị trường hết sức tiềm năng và những lợi ích của nó thì đã quá rõ. Nguyên nhân là chưa có sự hỗ trợ, ưu đãi cho các công ty kinh doanh lắp đặt thiết bị chuyển đổi, doanh nghiệp sử dụng sử dụng auto gas, các trạm bơm gas còn thiếu, người dân chưa được trang bị kiến thức về xe chạy gas cũng như còn thiếu ý thức trong việc bảo vệ môi trường. 
Vì vậy, thông qua hội thảo, Hiệp hội gas Việt Nam cũng muốn kiến nghị các cơ quan chức năng nhà nước có những chính sách hỗ trợ như giảm thuế, miễn thuế cho việc nhập khẩu thiết bị linh kiện phục vụ cho việc chuyển đổi, hoặc có được nguồn vốn vay ưu đãi của các tổ chức bảo vệ môi trường hỗ trợ cho việc chuyển đổi này. 
Về vấn đề cơ sở hạ tầng ở Việt Nam còn yếu kém, ông Tuấn cho rằng cơ sở hạ tầng tuy có là khó khăn gây cản trở nhưng ứng dụng này không phải là không thực hiện được ở Việt Nam, chỉ cần có chính sách hỗ trợ hợp lý và tuyên truyền tạo sự đồng thuận trong người dân là có thể thực hiện được. 
Chính điều đó sẽ góp phần vào sự tăng trưởng kinh tế xã hội bền vững, giải quyết vấn đề an ninh năng lượng quốc gia và bảo vệ môi trường sống cho chính chúng ta. (Vietnamnet 10/12)