Nguyên liệu sản xuất ethanol thừa mà thiếu

Theo đề án phát triển nguyên liệu ethanol sinh học, đến năm 2015 Việt Nam cần 750 triệu lít ethanol, (E10- tỷ lệ 10% ethanol có trong xăng) tương đương 4,2 triệu tấn sắn (khoai mì) tươi, để đáp ứng nhu cầu hoạt động sản xuất và vận tải của cả nước. 
Hiện tai, cả nước có 6 nhà máy sản xuất ethanol từ khoai mì được cấp giấy phép và hoạt động vào năm 2010 với tổng công suất 650 triệu lít ethanol/năm. Tuy nhiên, 6 nhà máy này đang đứng trước nguy cơ thiếu nguyên liệu. 
Ông Đặng Quốc Dũng, phó tổng giám đốc Công ty cổ phần nhiên liệu sinh học dầu khí miền Trung cho rằng, 6 nhà máy sản xuất ethanol của Việt Nam cần 4,2 triệu tấn sắn tươi, chiếm 42% sản lượng khoai mì cả nước. Song, các nhà máy này vẫn đứng trước nguy cơ thiếu khoai mì để hoạt động và đó là nghịch lý đối với ngành sản xuất nhiêu liệu sinh học ethanol của nước ta. 
Lý giải vấn đề này, ông Lê Minh Đức, Viện nghiên cứu chiến lược, chính sách công nghiệp, Bộ Công thương cho rằng, ngoài diện tích trồng khoai mì đang ở tình trạng manh mún, thì nhiều tỉnh miền Trung và Đông Nam Bộ (chiếm 60% diện tích khoai mì cả nước) không xem cây khoai mì là cây kinh tế chiến lược mà chỉ khuyến khích người dân trồng xen canh khoai mì với cây công nghiệp dài ngày theo phương châm lấy ngắn nuôi dài. 
Theo một đại diện của Cục trồng trọt, cây khoai mì muốn cho hàm lượng tinh bột cao từ 28-30% cần thời gian trồng ít nhất 9 tháng mới thu hoạch được. Khi đến mùa thu hoạch bà con nông nông dân lại thu hoạch cùng một lúc nên gây khó khăn cho các nhà máy sản xuất ethanol trong việc dự trữ và bảo quản. Theo ông này, nhà máy sản xuất ethanol cần nguồn nguyên liệu ổn định trong các suốt cả năm hơn là tập trung chỉ một vài tháng rồi thôi. 
Theo số liệu từ Cục trồng trọt, tổng sản lượng khoai mì trong năm 2009 gần 9,5 triệu tấn tươi, trong đó, hơn 90% xuất khẩu sang Trung Quốc, 5,5% sang Đài Loan, số còn lại được 300 cơ sở xuất xuất trong nước thu mua chế biến thức ăn gia cầm. 
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, diện tích trồng khoai mì cả nước dao động từ 450.000 đến 500.000 héc ta. Trong khi, theo tính toán của ông Đức, để đáp ứng nhu cầu nguyên liệu cung cấp đồng đều trong suốt cả năm, diện tích trồng khoai mì cả nước phải từ 650.000 đến 700.000 héc ta. 
Để giải quyết vấn đề này, theo giáo sư Nguyễn Văn Bộ, Viện trưởng Viên Khoa học và Nông nghiệp Việt Nam, nâng cao năng suất cho củ khoai mì là biện pháp hiệu quả nhất. 
Để có được nguồn nguyên liệu cho ngành sản xuất ethanol bền vững, ông Phạm Anh Tuấn, Tổng giám đốc công ty Orient Bio Fuels Bình Phước mong muốn Bộ Nông nghiệp và Bộ Công thương cần sớm có chính sách giá ổn định, giúp người nông dân yên tâm trồng khoai mì và các nhà máy sản xuất ethanol mới hoạt động đúng theo công suất thiết kế. 
Hiện tại, chỉ có nhà máy sản xuất ethanol Đồng Xanh đi vào sản xuất trong tháng 9-2009. Còn 4 nhà máy sản xuất ethanol sinh học thuộc tập đoàn dầu khí Việt Nam và nhà máy Orient Bio Fuels liên doanh với Nhật Bản sẽ đi vào đoạt động trong năm 2010. Do đó, việc giải quyết bài toán thừa mà thiếu nguyên liệu cho 6 nhà máy này đang làm đau đầu các lãnh đạo doanh nghiệp. (Thời Báo Kinh Tế Sài Gòn 20/12)