Ngân hàng Nhà nước: Tiếp tục giải pháp chống vàng hóa

Tiếp tục gói giải pháp nhằm lành mạnh thị trường vàng, chống vàng hóa nền kinh tế, Ngân hàng Nhà nước vừa có dự thảo Nghị định nhằm thu hẹp đối tượng sản xuất và kinh doanh vàng miếng bằng các điều kiện chặt chẽ hơn và không khuyến khích hoạt động mua bán vàng miếng của người dân.
Theo đánh giá của Ngân hàng Nhà nước, thời gian qua, vẫn có một số doanh nghiệp lợi dụng chức năng kinh doanh vàng trong giấy phép để môi giới, tổ chức các sàn giao dịch vàng nhỏ làm chân rết cho các sàn vàng lớn, liên kết với nhau làm giá, đầu cơ trên thị trường, hoạt động mua bán ngoại tệ trái phép, tung tin thất thiệt ảnh hưởng tâm lý của người dân về giá vàng và ngoại tệ để đầu cơ trục lợi.
Bởi vậy, nghị định mới ban hành sẽ giống như một gọng kìm hạn chế tối đa những bất cập nêu trên, siết chặt hơn những đối tượng được mua bán, kinh doanh vàng miếng; tổ chức lại thị trường vàng thông qua việc Ngân hàng Nhà nước quản lý chặt chẽ và can thiệp mạnh vào thị trường vàng nhằm ngăn ngừa hoạt động đầu cơ vàng, hạn chế kinh doanh vàng miếng nhưng vẫn đảm bảo quyền tích trữ vàng, mua bán vàng của người dân.
Theo Dự thảo, để được Ngân hàng Nhà nước xem xét cấp phép sản xuất vàng miếng, ngoài việc phải đăng ký hoạt động sản xuất vàng miếng trong Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, doanh nghiệp phải có vốn điều lệ từ 500 tỷ đồng trở lên; có địa điểm, cơ sở vật chất và các trang thiết bị cần thiết phục vụ cho hoạt động sản xuất vàng miếng và phải chiếm từ 25% thị phần sản xuất vàng miếng trong nước trở lên trong 3 năm liên tiếp gần nhất.
Vấn đề có nên cấm kinh doanh, giao dịch vàng miếng hay không đã được đưa ra bàn thảo một thời gian khá dài. Trước đó, cũng đã có rất nhiều ý kiến tán thành việc siết chặt kinh doanh vàng miếng bằng hình thức cấm hẳn kinh doanh vàng miếng trên thị trường tự do. Một trong những tổ chức ủng hộ đề xuất này là Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính (VAFI). Theo VAFI, để chống vàng hóa chỉ có cách xóa bỏ hoàn toàn thị trường kinh doanh vàng miếng. Việc làm này sẽ khóa ngay mọi dòng vốn đổ vào mua vàng miếng, tức là cấm mua vàng miếng.
Bởi vậy, ông Nguyễn Hoàng Hải, Tổng Thư ký VAFI cho rằng, với nghị định lần này của Ngân hàng Nhà nước, thị trường vàng sẽ đi vào ổn định hơn, kéo theo đó, sẽ không còn những bất ổn trên thị trường ngoại hối. Việc hạn chế tối kinh doanh vàng miếng mà Ngân hàng Nhà nước đã và đang từng bước thực hiện là một quyết sách kinh tế tốt cho việc giảm vàng hóa, đô la hóa, bởi vàng là ngoại tệ, chính sách quản lý vàng phải như chính sách quản lý ngoại tệ thì mới bịt được những lỗ hổng trong chính sách quản lý ngoại hối, nhằm kết thúc tình trạng vàng hóa, đô la hóa đang diễn ra trầm trọng trong nền kinh tế. Việc mua vàng, sở hữu vàng còn nguy hại hơn so với ngoại tệ vì dòng vốn đầu tư, đầu cơ vào vàng là dòng vốn chết.
Tuy nhiên, một số chuyên gia trong ngành lại khá bất ngờ về gói giải pháp này của Ngân hàng Nhà nước. Lãnh đạo một doanh nghiệp thành viên của Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam cho rằng, những tiêu chí mà Ngân hàng Nhà nước đưa ra cho doanh nghiệp sản xuất vàng là quá khắt khe.
Hiện nay, cả nước có 8 tổ chức tín dụng và doanh nghiệp kinh doanh vàng được Ngân hàng Nhà nước cấp phép sản xuất vàng miếng. Tuy nhiên, vàng miếng của Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Vàng bạc Đá quý Sài Gòn (SJC) chiếm trên 90% thị phần vàng miếng cả nước.
Việc Ngân hàng Nhà nước yêu cầu doanh nghiệp muốn sản xuất vàng miếng phải có 25% thị phần sản xuất vàng miếng trong nước trở lên trong 3 năm liên tiếp gần nhất thì dường như loại bỏ gần hết các doanh nghiệp kinh doanh vàng, ngoại trừ SJC. Như vậy Nhà nước sẽ vô tình tạo điều kiện cho sự độc quyền trong việc sản xuất vàng miếng. Từ sự độc quyền này sẽ dẫn tới tình trạng dễ dàng làm giá và có hại cho người tiêu dùng. (Đại Đoàn Kết 31/10)