Iran sẽ tự sản xuất nhiên liệu hạt nhân nếu IAEA không cung cấp

28/11, một giáo sĩ cấp cao có quan điểm cứng rắn của Iran cho biết, nước này sẽ tự sản xuất uranium làm giàu cho một lò phản ứng hạt nhân nghiên cứu y tế tại Tehran nếu Cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hợp Quốc không cung cấp nhiên liệu hạt nhân cho họ. 
Giáo sĩ Ahmad Khatami, phát biểu tại một buổi cầu nguyện tại Đại học Tehran để kỷ niệm lễ Hồi giáo Eid al-Adha, đã cảnh báo các cường quốc thế giới rằng Iran sẽ không sợ những lời đe dọa phải từ bỏ quyền đối với công nghệ hạt nhân của họ. 
Đây là phản ứng của ông trước nghị quyết được Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) thông qua hôm 27/11 yêu cầu Iran tạm dừng xây dựng một cơ sở làm giàu uranium mới ở gần thành phố Qom. 
Việc làm giàu uranium là quá trình được sử dụng để sản xuất nhiên liệu cho các nhà máy điện hạt nhân, nhưng khi được tinh chế thì nó còn có thể sản xuất nguyên liệu được tách ra để chế tạo bom hạt nhân cũng như có thể cung cấp cho lò phản ứng hạt nhân nghiên cứu y tế. 
Các cường quốc phương Tây từ lâu đã nghi ngờ Iran đang tìm cách sản xuất bom hạt nhân, tuy nhiên nước Cộng hòa Hồi giáo này luôn bác bỏ cáo buộc đó, và sự tiết lộ của Tehran hồi tháng 9 về một nhà máy mới trước đó được giữ bí mật đã làm bùng phát sự giận dữ rộng khắp. 
Ngày 28/11, Đại sứ Iran tại IAEA, Ali Asghar Soltanieh, đã nhắc lại rằng trong tương lai nước ông sẽ hạn chế hợp tác với cơ quan này theo các điều khoản của Hiệp ước Không Phổ biến Vũ khí hạt nhân, mà Iran đã tham gia ký kết. 
Ông Soltanieh cho rằng nghị quyết này "hoàn toàn mang bản chất chính trị chứ không mang bản chất kỹ thuật.” 
Phát biểu tại IAEA, ông nói "đó là nghĩa vụ của các ngài, theo pháp luật, phải cung cấp nhiên liệu cho lò phản ứng hạt nhân Tehran". 
"Nếu các ngài thực hiện việc này thì vấn đề sẽ được khép lại. Nếu các ngài không hợp tác, các ngài nên biết rằng Iran cũng sẽ cung cấp nhiên liệu cho lò phản ứng của mình. Việc này là hợp pháp." 
Vài giờ sau khi nghị quyết được thông qua, phát ngôn viên bộ ngoại giao Iran Ramin Mehmanparast đã gọi nghị quyết này là "đóng kịch và vô ích." 
"Chúng tôi không cho rằng cần thiết phải thực hiện đầy đủ các cam kết (của chúng tôi) đối với cơ quan này nếu các quyền cơ bản của Iran là một thành viên của Hiệp ước Không Phổ biến Vũ khí hạt nhân không được đáp ứng," ông nói, mà không cho biết chi tiết. 
Iran đã làm giàu uranium trong nhiều năm tại một nhà máy khác ở thành phố miền trung Natanz, bất chấp 3 lệnh cấm vận của Liên Hợp Quốc. 
Tháng 2/2006, IAEA đã chuyển Tehran lên Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc vì họ đã từ chối tạm dừng làm giàu uranium hoặc đồng ý để IAEA thanh sát toàn diện. 
Tương tự, nghị quyết mới này cũng sẽ được báo cáo lên Hội đồng Bảo an. 
Hãng thông tấn ISNA dẫn lời ông Hossein Ebrahimi, một thành viên của uỷ ban an ninh quốc gia và chính sách đối ngoại thuộc Quốc hội Iran, cho biết vào ngày 29/11 hạ viện sẽ quyết định về việc phản ứng như thế nào với nghị quyết mới nhất này của IAEA. 
Lãnh tụ tối cao của Iran, Ayatollah Ali Khamenei, và các quan chức an ninh quốc gia cao cấp sẽ là những người đưa ra quyết định cuối cùng về các hoạt động và hợp tác hạt nhân với IAEA. (Vitinfo 29/11; Theo AFP)